BAP 36

VE memleketin kavmı Yoşiyanın oğlu Yoahazı aldılar, ve babasının yerine onu Yeruşalimde kıral ettiler.

2. Yehoahaz kıral olduğu zaman yirmi üç yaşında idi; ve Yeruşalimde üç ay kırallık etti.

3. Ve Mısır kıralı onu Yeruşalimde tahttan indirdi, ve memlekete yüz talant gümüş ve bir talant altın ceza koydu.

4. Ve Mısır kıralı onun kardeşi Elyakimi, Yahuda ve Yeruşalim üzerine kıral etti, ve adını değiştirip Yehoyakim koydu. Ve Neko onun kardeşi Yoahazı alıp Mısıra götürdü.

5. Yehoyakim kıral olduğu zaman yirmi beş yaşında idi; ve Yeruşalimde on bir yıl kırallık etti, ve Allahı RABBİN gözünde kötü olanı yaptı.

6. Ona karşı Babil kıralı Nebukadnetsar çıktı, ve onu Babile götürmek için çift zincirle bağladı.

7. Ve Nebukadnetsar RAB evinin takımlarından Babile götürdü, ve onları Babilde kendi mabedine koydu.

8. Ve Yehoyakimin işlerinin geri kalanı, ve yaptığı mekruh şeyler, ve kendisinde bulunan bozukluk, işte, onlar İsrail ve Yahuda kırallarının kitabında yazılıdır; ve yerine oğlu Yehoyakin kıral oldu.

9. Yehoyakin kıral olduğu zaman sekiz yaşında idi; ve Yeruşalimde üç ay on gün kırallık etti; ve RABBİN gözünde kötü olanı yaptı.

10. Ve yılın dönümünde Nebukadnetsar gönderip onu RAB evinin değerli takımları ile beraber Babile getirtti, ve kardeşi Tsedekiyayı Yahuda ve Yeruşalim üzerine kıral etti.

11. Tsedekiya kıral olduğu zaman yirmi bir yaşında idi, ve Yeruşalimde on bir yıl kırallık etti;

12. ve Allahı RABBİN gözünde kötü olanı yaptı; RABBİN ağzından söyliyen peygamber Yeremyanın önünde kendini alçaltmadı.

13. Hem de Allah hakkı için kendisine and ettirmiş olan kıral Nebukadnetsara karşı âsi oldu; ve İsrailin Allahı RABBE dönmemek için ensesini sertleştirdi, ve yüreğini katılaştırdı.

14. Kâhinlerin bütün reisleri de kavmla beraber milletlerin bütün mekruh şeylerine göre çok hainlik ettiler; ve RABBİN Yeruşalimde takdis etmiş olduğu kendi evini murdar ettiler.

15. Ve atalarının Allahı RAB, erken davranıp göndererek, ulaklarının elile onlara gönderdi, çünkü kavmına ve meskenine acıyordu;

16. fakat RABBİN kızgınlığı şifa bulmaz derecede kavmına karşı yükselinciye kadar, Allahın ulakları ile eğlendiler, ve sözlerini hor gördüler, ve peygamberlerile istihza ettiler.

17. Ve onlara karşı Kildanîlerin kıralını çıkardı, ve onların makdisinde gençlerini kılıçla öldürdü, ve genç yiğide, ere varmamış kıza, kocamış adama ve ak saçlıya acımadı; RAB hepsini onun eline verdi.

18. Ve Allah evinin büyük ve küçük bütün takımlarını, ve RAB evinin hazinelerini, ve kıralın ve reislerinin hazinelerini, bütün bunları Babile götürdü.

19. Ve Allahın evini yaktılar, ve Yeruşalimin duvarını yıktılar, ve onun bütün saraylarına ateş verdiler, ve bütün değerli kapları harap ettiler.

20. Ve kılıçtan artakalanları Babile sürdü; ve Fars kırallığı hâkimiyete geçinciye kadar, Babil kıralına ve oğullarına köle oldular;

21. ta ki, memleket Sebt günlerini tadıncıya kadar Yeremyanın ağzı ile olan RABBİN Sözü yerine gelsin. Yetmiş yılı tamamlamak için harap kaldığı bütün günler Sebt tuttu.

22. Ve Fars kıralı Koreşin birinci yılında, Yeremyanın ağzı ile olan RABBİN sözü yerine gelsin diye, RAB Fars kıralı Koreşin ruhunu uyandırdı, ve bütün ülkesinde şöyle diyerek ilân etti, hem de yazdı:

23. Fars kıralı Koreş şöyle diyor: Göklerin Allahı Yehova dünyanın bütün kırallıklarını bana verdi; ve Yahudada olan Yeruşalimde kendisi için ev yapayım diye bana emretti. Onun bütün kavmından aranızda kim varsa, Allahı RAB onunla beraber olsun, ve çıksın.

BAP 35

VE Yoşiya Yeruşalimde RABBE fısıh yaptı; ve birinci ayın on dördüncü gününde fısıh kurbanı boğazladılar.

2. Ve kâhinleri vazifelerine koydu, ve RAB evinin hizmeti için onları kuvvetlendirdi.

3. Ve RABBE takdis edilmiş olup bütün İsraile öğretmekte olan Levililere dedi: Mukaddes sandığı İsrail kıralı Davudun oğlu Süleymanın yapmış olduğu eve koyun; artık sizin omuzlarınızda yük olmıyacaktır. Şimdi Allahınız RABBE ve onun kavmı İsraile hizmet edin;

4. ve İsrail kıralı Davudun yazısına göre, ve oğlu Süleymanın yazısına göre, atalar evlerinizce takımlarınıza göre hazırlanın.

5. Ve kavmın oğulları, kardeşlerinizin atalar evleri bölgülerine göre mukaddes yerde durun, ve Levililerden atalar evinin bir kısmı onlardan her biri için olsun.

6. Ve fısıh kurbanını boğazlayın, ve kendinizi takdis edin, ve Musa vasıtası ile olan RABBİN sözüne göre yapmak üzre, kardeşleriniz için hazırlık görün.

7. Ve Yoşiya kavmın oğullarına, orada bulunanların hepsine, sürüden sayıca otuz bin olarak, hepsi fısıh kurbanı olarak kuzular ve oğlaklar, ve üç bin de sığır verdi; bunlar kıralın malındandı.

8. Ve onun reisleri gönüllü takdime olarak kavma, kâhinlere ve Levililere verdiler. Hilkiya, ve Zekarya, ve Yehiel, Allah evinin hükümdarları, fısıh kurbanı olarak kâhinlere iki bin altı yüz davar, ve üç yüz sığır verdiler.

9. Ve Konanya, ve kardeşleri Şemaya ve Netanel, ve Levililerin reisleri Haşabya, ve Yeiel, ve Yozabad fısıh kurbanı olsun diye Levililere beş bin davar, ve beş yüz sığır verdiler.

10. Böylece hizmet hazırlandı, ve kâhinler yerlerinde, ve Levililer takımlarınca, kıralın emrine göre durdular.

11. Ve fısıh kurbanını boğazladılar, ve kâhinler onların elinden aldıkları kanı serptiler, ve Levililer kurbanları yüzdüler.

12. Ve yakılan takdimeleri Musanın kitabında yazılmış olduğuna göre RABBE arzetsinler diye kavm oğullarının atalar evleri bölüklerine vermek için onları bir yana kaldırdılar. Sığırları da böyle yaptılar.

13. Ve fısıh kurbanını usule göre ateşte kebap ettiler; ve mukaddes takdimeleri tencerelerde, ve kazanlarda, ve tavalarda pişirdiler, ve bütün kavm oğullarına çabucak dağıttılar.

14. Ve ondan sonra kendileri için ve kâhinler için hazırladılar, çünkü Harun oğulları kâhinler gece oluncıya kadar yakılan takdimeleri ve yağları arzetmekle uğraşmakta idiler; bundan ötürü Levililer kendileri için, ve Harun oğulları kâhinler için hazırlık gördüler.

15. Ve Davudun, ve Asafın, ve Hemanın, ve kıralın Göreni Yedutunun emrine göre, Asaf oğulları, ilâhiciler, yerlerinde idiler; ve her kapıda kapıcılar vardı; hizmetlerinden ayrılmaları gerek değildi; çünkü kardeşleri Levililer onlar için hazırlık gördüler.

16. Kıral Yoşiyanın emrine göre fıshı yapmak için, ve RABBİN mezbahı üzerinde yakılan takdimeleri arzetmek üzre RABBİN bütün hizmeti o gün böylece hazırlandı.

17. Ve hazır bulunan İsrail oğulları o vakitte fıshı, ve yedi gün mayasız ekmek bayramını yaptılar.

18. Ve peygamber Samuelin günlerinden beri İsrailde böyle bir fısıh olmadı; ve İsrail kırallarından hiç biri, Yoşiya ile kâhinler ve Levililerin, ve bütün Yahuda ile orada bulunan İsrailin, ve Yeruşalimde oturanların yaptıkları bu fısıh gibi bir fısıh yapmadı.

19. Bu fısıh Yoşiyanın kırallığının on sekizinci yılında yapıldı.

20. Bütün bunlardan, ve Yoşiya evi hazırladıktan sonra, Mısır kıralı Neko Fırat yanında Karkemişe karşı cenketmek için çıktı; ve Yoşiya ona karşı çıktı.

21. Fakat Mısır kıralı ona ulaklar gönderip dedi: Ey Yahuda kıralı, benden sana ne? bugün sana karşı değil, ancak kendisile cengim olan eve karşı gidiyorum; ve Allah bana: Çabuk davran, diye emretti; benimle beraber olan Allahtan sakın ki, seni helâk etmesin.

22. Ve Yoşiya ondan yüzünü çevirmedi, fakat onunla cenketmek için kılığını değiştirdi, ve Allahın ağzından olan Nekonun sözlerini dinlemedi, ve Megiddo deresinde cenketmek için geldi.

23. Ve ok atanlar kıral Yoşiyaya ok attılar; ve kıral kullarına dedi: Beni götürün; çünkü ağır yaralandım.

24. Ve kulları onu arabadan aldılar, ve onu kendisinin ikinci arabasına bindirdiler, ve Yeruşalime götürdüler; ve öldü, ve atalarının kabirlerine gömüldü. Ve bütün Yahuda ve Yeruşalim Yoşiya için yas tuttular.

25. Ve Yeremya Yoşiya için mersiye okudu; ve erkek ve kadın bütün hanendeler, bugüne kadar mersiyelerinde Yoşiya üzerine söylemişlerdir; ve onları okumağı İsrailde âdet ettiler; ve işte, onlar Mersiyelerde yazılıdır.

26. Ve Yoşiyanın işlerinin geri kalanı, ve RABBİN şeriatinde yazıldığına göre iyilikleri,

27. ve işleri, ilk işleri de son işleri de, işte, onlar İsrail ve Yahuda kırallarının kitabında yazılıdır.

BAP 34

YOŞİYA kıral olduğu zaman sekiz yaşında idi, ve Yeruşalimde otuz bir yıl kırallık etti.

2. Ve RABBİN gözünde doğru olanı yaptı, ve atası Davudun yollarında yürüdü, ve sağa ve sola sapmadı.

3. Ve kırallığının sekizinci yılında, henüz gençken, atası Davudun Allahını aramağa başladı; ve on ikinci yılda Yahudayı ve Yeruşalimi, yüksek yerlerden, ve Aşerlerden, ve oyma putlardan, ve dökme putlardan temizlemeğe başladı.

4. Ve onun önünde Baalların mezbahlarını yıktılar; ve yukarıda onların üzerinde olan güneş putlarını kesip devirdi; ve Aşerleri, ve oyma putları, ve dökme putları parçaladı, ve onları ezip toz etti, ve onlara kurban kesenlerin kabirleri üzerine saçtı.

5. Ve kendi mezbahları üzerinde kâhinlerin kemiklerini yaktı, ve Yahudayı ve Yeruşalimi temizledi.

6. Ve Naftaliye kadar Manasse, ve Efraim ve Şimeon şehirlerinde, çepçevre harabelerinde böyle yaptı.

7. Ve mezbahları yıktı, ve Aşerlerle oyma putları toz edinciye kadar ezdi, ve bütün İsrail diyarında güneş putlarının hepsini kesip devirdi, ve Yeruşalime döndü.

8. Ve kırallığının on sekizinci yılında, memleketi ve evi temizledikten sonra, Atsalyanın oğlu Şafanı, ve şehrin reisi Maaseyayı, ve Yoahazın oğlu vakanüvis Yoahı Allahı RABBİN evini onarmak için gönderdi.

9. Ve başkâhin Hilkiyaya geldiler, ve Manasse ile Efraimin elinden, ve bütün İsrailin artakalanlarından, ve bütün Yahuda ve Benyaminden, ve Yeruşalimde oturanlardan, eşik bekçileri Levililerin topladıkları ve Allah evine getirilen gümüşü ona verdiler.

10. Ve onu RAB evinin işine konulan işçilerin eline verdiler; onlar da evi yenilemek ve onarmak için RAB evinde işliyen işçilere verdiler;

11. ve yonulmuş taşlar, ve çatı için ve Yahuda kırallarının harap ettikleri evlerin kirişleri için kereste satın alsınlar diye dülgerlere ve yapıcılara verdiler.

12. Ve bu adamlar işi sadakatla yaptılar; ve işi ilerletmek için onları üzerine işbaşı olanlar Merari oğullarından Levililer, Yahat ve Obadya; ve Kohatî oğullarından Zekarya ve Meşullam, ve musiki âletlerinde bütün anlayışlı olan Levililerdi.

13. Ve bunlar yük taşıyanların da üzerinde idiler, ve her çeşit hizmette bütün iş görenleri ilerlettiler; Levililerden kâtipler, ve memurlar, ve kapıcılar da vardı.

14. Ve RAB evine getirilmiş olan gümüşü çıkardıkları zaman, kâhin Hilkiya Musanın elile verilmiş olan RABBİN şeriat kitabını buldu.

15. Ve Hilkiya cevap verip kâtip Şafana dedi: RAB evinde şeriat kitabını buldum. Ve Hilkiya kitabı Şafana verdi.

16. Ve Şafan kitabı kırala götürdü, ve kırala da haber getirip dedi: Kullarının eline verilmiş olan her şeyi yapıyorlar.

17. Ve RAB evinde bulunan gümüşü boşalttılar, ve onu memurların ve işçilerin eline verdiler.

18. Ve kâtip Şafan kırala bildirip dedi: Kâhin Hilkiya bana bir kitap verdi. Ve Şafan kıralın önünde ondan okudu.

19. Ve vaki oldu ki, kıral şeriat sözlerini işitince esvabını yırttı.

20. Ve kıral Hilkiyaya, ve Şafanın oğlu Ahikama, ve Mikanın oğlu Abdona, ve kâtip Şafana, ve kıralın kulu Asayaya emredip dedi:

21. Gidin, benim için ve İsrailde ve Yahudada artakalanlar için, bulunan bu kitabın sözleri hakkında RABDEN sorun; çünkü RABBİN üzerimize dökülmüş olan kızgınlığı büyüktür, çünkü babalarımız bu kitapta yazılmış olan her şeye göre yapmak için RABBİN sözünü tutmadılar.

22. Ve Hilkiya ile kıralın emrettiği adamlar, esvap bekçisi Hasranın oğlu, Tokhatın oğlu Şallumun karısı peygamber Hulda kadına gittiler, ve kadın Yeruşalimde ikinci mahallede oturuyordu; ve ona olduğu gibi söylediler.

23. Ve onlara dedi: İsrailin Allahı RAB şöyle diyor: Sizi bana gönderen adama anlatın,

24. RAB şöyle diyor: İşte, ben bu yerin üzerine, ve onda oturanların üzerine kötülüğü, Yahuda kıralının önünde okudukları kitapta yazılı olan bütün lânetleri getireceğim.

25. Mademki ellerinin bütün işlerile beni öfkelendirmek için beni bırakıp başka ilâhlara buhur yaktılar; bundan ötürü bu yerin üzerine kızgınlığım döküldü, ve sönmiyecektir.

26. Fakat RABDEN sormak için sizi gönderen Yahuda kıralına şöyle diyeceksiniz: İsrailin Allahı RAB şöyle diyor: Senin işittiğin sözlere gelince,

27. mademki yüreğin yumuşadı, ve bu yere karşı, ve onda oturanlara karşı Allahın sözlerini işitince onun önünde kendini alçalttın, ve benim önümde kendini alçaltıp esvabını yırttın, ve önümde ağladın; ben de seni işittim, RAB buyurur.

28. İşte, ben seni atalarına katacağım, ve kabrine selâmetle konulacaksın, ve bu yerin üzerine ve onda oturanların üzerine getireceğim bütün belâları gözlerin görmiyecek. Ve kırala haber getirdiler.

29. Ve kıral gönderip Yahudanın ve Yeruşalimin bütün ihtiyarlarını topladı.

30. Ve kıral, bütün Yahuda adamları, ve Yeruşalimde oturanlar, ve kâhinler, ve Levililer, ve büyükten küçüğe kadar bütün kavm RABBİN evine çıktılar; ve RABBİN evinde bulunmuş olan ahit kitabının bütün sözlerini onlara işittirerek okudu.

31. Ve kıral kendi yerinde durdu, ve RABBİN ardınca yürümek için, ve onun emirlerini ve şehadetlerini, ve kanunlarını bütün yüreğile, ve bütün canı ile tutmak için, bu kitapta yazılmış olan bu ahdin sözlerini yapmak için RABBİN önünde ahit kesti.

32. Ve Yeruşalimde ve Benyaminde bulunanların hepsini bu ahde soktu. Ve Yeruşalimde oturanlar atalarının Allahı, Allahın ahdine göre yaptılar.

33. Ve Yoşiya İsrail oğullarının bütün memleketlerinde mekruh şeylerin hepsini kaldırdı, ve İsrailde bulunanlara, Allahları RABBE kulluk etsinler diye, hepsine kulluk ettirdi. Onun bütün günlerinde atalarının Allahı RABBİN ardından sapmadılar.

BAP 33

MANASSE kıral olduğu zaman on iki yaşında idi; ve Yeruşalimde elli beş yıl kırallık etti.

2. Ve RABBİN İsrail oğulları önünden kovmuş olduğu milletlerin mekruh şeylerine göre RABBİN gözünde kötü olanı yaptı.

3. Ve babası Hizkiyanın yıkmış olduğu yüksek yerleri yeniden yaptı; ve Baallar için mezbahlar kurdu, ve Aşerler yaptı, ve bütün gökler ordusuna tapındı, ve onlara kulluk etti.

4. Ve RABBİN: İsmim Yeruşalimde ebediyen olacak, demiş olduğu RAB evinde mezbahlar yaptı.

5. Ve RAB evinin iki avlusunda bütün gökler ordusuna mezbahlar yaptı.

6. Ve oğullarını Hinnom oğlu deresinde ateşten geçirdi; ve müneccimlik ve sihirbazlık ve afsunculuk etti, ve cinciler ve bakıcılar kullandı; RABBİ öfkelendirmek için onun gözünde çok kötülük işledi.

7. Ve yapmış olduğu oyma putu Allah evine koydu, ki, onun hakkında Allah Davuda ve oğlu Süleymana demişti: Bu eve, ve bütün İsrail sıptlarından seçtiğim Yeruşalime ebediyen ismimi koyacağım;

8. ve ancak Musa vasıtası ile verilmiş olan bütün şeriati, ve kanunları, ve hükümleri, kendilerine emrettiğim her şeyi yapmak üzre tutarlarsa, atalarınıza tayin ettiğim toprak üzerinden İsrailin ayağını bir daha kaldırmıyacağım.

9. Ve Manasse Yahudayı ve Yeruşalimde oturanları, RABBİN İsrail oğulları önünden helâk ettiği milletlerden ziyade kötülük etmek için baştan çıkardı.

10. Ve RAB Manasseye ve kavmına söyledi; fakat dinlemediler.

11. Ve RAB Aşur kıralının ordu başbuğlarını onların üzerine getirdi, ve Manasseyi demire vurup çift zincirle bağladılar, ve onu Babile götürdüler.

12. Ve sıkıntısında Allahı RABBE yalvardı, ve atalarının Allahı önünde kendisini çok alçalttı.

13. Ve ona dua etti; o da duasını kabul etti, ve yalvarışını işitti, ve onu tekrar Yeruşalime, kırallığına getirdi. Ve Manasse bildi ki, Yehova, Allah odur.

14. Ve ondan sonra, Gihonun garp tarafında, vadide, balık kapısında girilecek yere kadar Davud şehrine bir dış duvar yaptı; ve onunla Ofeli kuşattı, ve onu çok yükseltti; ve Yahudanın bütün duvarlı şehirlerine yiğit başbuğlar koydu.

15. Ve yabancı ilâhları, ve RAB evinden putu, ve RAB evinin dağında ve Yeruşalimde yapmış olduğu bütün mezbahları kaldırdı, ve onları şehrin dışarısına attı.

16. Ve RABBİN mezbahını onarıp onun üzerinde selâmet ve şükran kurbanları arzetti, ve İsrailin Allahı RABBE kulluk etmeği Yahudaya emretti.

17. Böyle olmakla beraber kavm henüz yüksek yerlerde, ancak Allahları RABBE kurban kesiyorlardı.

18. Ve Manassenin işlerinin geri kalanı, ve Allahına duası, ve İsrailin Allahı RABBİN ismile ona söyliyen Görenlerin sözleri, işte, onlar İsrail kırallarının işleri arasında yazılıdır.

19. Ve duası, ve duasının işitildiği, ve bütün suçu ve hainliği, ve kendisini alçaltmadan evel yüksek yerler yapıp Aşerleri ve oyma putları diktiği yerler, işte, bunlar Hozayın tarihinde yazılıdır.

20. Ve Manasse ataları ile uyudu, ve onu kendi evinde gömdüler, ve yerine oğlu Amon kıral oldu.

21. Amon kıral olduğu zaman yirmi iki yaşında idi; ve Yeruşalimde iki yıl kırallık etti.

22. Ve babası Manassenin yaptığı gibi RABBİN gözünde kötü olanı yaptı; ve Amon babası Manassenin yapmış olduğu bütün oyma putlara kurban kesti, ve onlara kulluk etti.

23. Ve babası Manassenin kendisini alçalttığı gibi o kendisini RABBİN önünde alçaltmadı; fakat bu Amon git gide daha çok günah işledi.

24. Ve kulları ona karşı düzen kurdular, ve onu kendi evinde öldürdüler.

25. Fakat memleket kavmı kıral Amona karşı düzen kuranların hepsini vurdu; ve memleket kavmı onun yerine oğlu Yoşiyayı kıral ettiler.

BAP 32

BU işlerden ve bu sadakatten sonra, Aşur kıralı Sanherib gelip Yahudaya girdi, ve duvarlı şehirlere karşı ordugâh kurdu, ve onları ele geçirmeği aklına koydu.

2. Ve Sanheribin geldiğini, ve Yeruşalime karşı cenketmek için yüneldiğini Hizkiya görünce,

3. şehrin dışarısında olan pınarların sularını kapamak için reisleri ve yiğitlerile danıştı; ve onlar kendisine yardım ettiler.

4. Ve çok kavm toplandı, ve: Aşur kıralları gelip niçin çok su bulsunlar? diyerek bütün pınarları, ve memleket ortasından akan vadiyi kapadılar.

5. Ve Hizkiya kuvvet buldu, ve duvarın bütün yıkılmış yerlerini yaptı, ve onu kulelere kadar yükseltti, ve dışarıdan da başka bir duvar yaptı, ve Davud şehrinde olan Milloyu da pekiştirdi, ve pek çok silâh ve kalkan yaptı.

6. Ve kavmın üzerine cenk başbuğları koydu, ve onları yanına şehir kapısının meydanına topladı, ve onların yüreklerine söyliyip dedi:

7. Kuvvetli ve yürekli olun, Aşur kıralından, ve onun yanında olan bütün kalabalıktan korkmayın, ve yılgınlığa düşmeyin; çünkü bizimle beraber olan onunla beraber olandan daha büyüktür;

8. onunla beraber olan etten bazudur; fakat bize yardım eylemek ve cenklerimizi etmek üzre bizimle beraber olan Allahımız RABDİR. Kavm da Yahuda kıralı Hizkiyanın sözlerine güvendiler.

9. Bundan sonra Aşur kıralı Sanherib, yanında olan bütün kuvvetile Lakiş önünde bulunurken, Yahuda kıralı Hizkiyaya, ve Yeruşalimde olan bütün Yahudaya kullarını gönderdi, ve dediler:

10. Aşur kıralı Sanherib şöyle diyor: Siz neye güveniyorsunuz da Yeruşalimde kuşatılmış oturuyorsunuz?

11. Hizkiya: Allahımız RAB bizi Aşur kıralının elinden kurtaracak, diyerek sizi kıtlıkla, ve susuzlukla ölümün eline vermek için sizi kandırmıyor mu?

12. Onun yüksek yerlerini ve mezbahlarını kaldıran, ve Yahudaya ve Yeruşalime: Bir mezbahın önünde tapınacaksınız, ve onun üzerinde buhur yakacaksınız, diye emreden bu Hizkiya değil midir?

13. Memleketlerin bütün kavmlarına benim ve atalarımın ne yaptığımızı bilmiyor musunuz? O memleketlerin milletlerinin ilâhları onların memleketini benim elimden hiç kurtarabildiler mi?

14. Atalarımın tamamen helâk ettikleri o milletlerin bütün ilâhları arasında hangisi kendi kavmını elimden kurtarabildi ki, Allahınız sizi benim elimden kurtarabilsin?

15. Ve şimdi Hizkiya sizi aldatmasın, ve sizi böyle kandırmasın, ve ona inanmayın; çünkü bir milletin, ve bir ülkenin ilâhlarından hiç biri kendi kavmını benim elimden ve atalarımın elinden kurtaramadı; nerede kaldı ki, sizin Allahınız benim elimden sizi kurtarsın!

16. Ve onun kulları RAB Allaha karşı, ve kulu Hizkiyaya karşı daha çok şeyler söylediler.

17. Ve İsrailin Allahı RABBİ küçük düşürmek, ve ona karşı söylemek için yazdığı mektuplarda şöyle dedi: Memleketlerin milletlerinin ilâhları kendi kavmlarını elimden nasıl kurtarmadılarsa, Hizkiyanın Allahı da kavmını benim elimden kurtarmıyacaktır.

18. Ve şehri alsınlar diye, duvar üzerinde olan Yeruşalim kavmını korkutmak için, ve telâşa düşürmek için, onlara yüksek sesle Yahudice bağırdılar.

19. Yeruşalimin Allahına karşı da, dünya kavmlarının insan ellerinin işi olan ilâhlarına karşı söyler gibi söylediler.

20. Ve bundan ötürü kıral Hizkiya ve Amotsun oğlu peygamber İşaya dua edip göke feryat ettiler.

21. Ve RAB bir melek gönderdi, ve Aşur kıralının ordugâhında olan bütün cesur yiğitleri, ve reisleri, ve başbuğları yok etti. Ve Sanherib yüzü utançlı olarak memleketine döndü. Ve kendi ilâhının evine girdi, ve sulbünden çıkanlar orada onu kılıçla düşürdüler.

22. Böylece, RAB Hizkiyayı ve Yeruşalimde oturanları Aşur kıralı Sanheribin elinden, ve herkesin elinden kurtardı, ve onları çepçevre korudu.

23. Ve çok kimseler Yeruşalime, RABBE hediyeler, ve Yahuda kıralı Hizkiyaya değerli şeyler getirdiler; ve ondan sonra bütün milletlerin gözünde yükseldi.

24. O günlerde Hizkiya ölüm derecesinde hastalandı; ve RABBE dua etti; ve ona söyledi, ve kendisine bir alâmet verdi.

25. Fakat Hizkiya kendisine edilen iyiliğin karşılığını ödemedi; çünkü yüreği yükseldi; ve kendi üzerine ve Yahuda ile Yeruşalim üzerine öfke geldi.

26. Fakat Hizkiya yüreğinin yükselişinden ötürü, kendisi ve Yeruşalimde oturanlar, kendilerini alçalttılar, ve Hizkiyanın günlerinde üzerlerine RABBİN öfkesi gelmedi.

27. Ve Hizkiyanın pek çok serveti ve izzeti vardı; ve kendisine gümüş ve altın için, ve değerli taşlar için, ve baharat için, ve kalkanlarla her çeşit değerli eşya için hazineler;

28. ve buğday, ve yeni şarap, ve zeytin yağı mahsulü için ambarlar; ve her çeşit hayvan için ahırlar, ve sürüler için ağıllar yaptı.

29. Ve kendisi için şehirler yaptı, ve pek çok koyunlar ve sığırlar aldı; çünkü Allah ona pek çok mal vermişti.

30. Ve Gihon sularının yukarı kaynağını kapıyan, ve onları Davud şehri garp tarafında doğru aşağı indiren bu Hizkiyadır. Ve Hizkiyanın bütün işleri iyi gitti.

31. Fakat memlekette yapılmış olan alâmeti sormak için Babil reislerinin kendisine gönderdikleri elçiler işinde, onun yüreğinde olanların hepsini bilsin diye kendisini denemek için Allah onu bıraktı.

32. Ve Hizkiyanın işlerinin geri kalanı, ve iyi işleri, işte, onlar Amotsun oğlu peygamber İşayanın rüyetinde, Yahuda ve İsrail kırallarının kitabında yazılıdır.

33. Ve Hizkiya ataları ile uyudu, ve onu Davud oğullarının kabirleri yokuşunda gömdüler; ve öldüğü zaman bütün Yahuda ve Yeruşalimde oturanlar ona saygı gösterdiler. Ve yerine oğlu Manasse kıral oldu.

BAP 31

VE bütün bu iş bitirilince, oradaki bütün İsrail Yahuda şehirlerine çıktılar, ve dikili taşları kırdılar, ve Aşerleri kestiler, ve bütün Yahuda ve Benyaminde, ve Efraim ve Manassede, yüksek yerleri, ve mezbahları bitirinciye kadar, onları yıktılar. Ve bütün İsrail oğulları, herkes kendi mülküne, kendi şehirlerine döndüler.

2. Ve Hizkiya, nöbetlerine göre kâhinlerin ve Levililerin takımlarını, yakılan takdimeler ve selâmet takdimeleri için, hizmet etmek için, ve şükran arzetmek için, ve RAB konağının kapılarında hamdetmek için, hem kâhinleri hem Levilileri, herkesi kendi hizmetine göre koydu.

3. Ve yakılan takdimeler için, RABBİN şeriatinde yazılmış olduğuna göre sabah ve akşamın yakılan takdimeleri, ve Sebt günlerinin ve ay başlarının, ve belli bayramların yakılan takdimeleri için, kıral payını da kendi malından tayin etti.

4. Ve RABBİN şeriatine sıkı yapışsınlar diye, kâhinlerin ve Levililerin payını vermelerini Yeruşalimde oturan kavma emretti.

5. Ve bu emir etrafa yayılınca İsrail oğulları buğdayın, yeni şarabın, ve yağın, ve balın, ve bütün tarla mahsulünün turfandalarını bol bol verdiler; ve her şeyin ondalığını bol bol getirdiler.

6. Ve Yahuda şehirlerinde oturan İsrail ve Yahuda oğulları, onlar da, sığırların ve koyunların ondalığını, ve kendilerinin Allahı RABBE takdis olunan mukaddes şeylerin ondalığını getirdiler, ve yığın yığın verdiler.

7. Üçüncü ayda yığınların temelini koymağa başladılar, ve yedinci ayda bitirdiler.

8. Ve Hizkiya ile reisler geldiler, ve yığınları gördüler, ve RABBİ takdis ettiler, ve kavmı İsraili mubarek kıldılar.

9. Ve Hizkiya yığınlar hakkında kâhinlerden ve Levililerden sordu.

10. Ve Tsadok evinden olan başkâhin Azarya ona cevap verip dedi: RAB evine takdimeler getirilmeğe başladıklarından beri, yedik ve doyduk, ve çok artırdık; çünkü RAB kavmını mubarek kıldı; artakalan da bu büyük yığındır.

11. Ve Hizkiya, RAB evindeki odaları hazırlasınlar diye emretti; ve hazırladılar;

12. ve takdimeleri, ve ondalıkları, ve takdis olunan şeyleri sadakatla getirdiler. Ve bunların üzerinde Levili Konanya hükümdar idi, ve kardeşi Şimei ikinci idi;

13. ve Konanya ile kardeşi Şimeinin eli altında Yehiel, ve Azazya, ve Nahat, ve Asahel, ve Yerimot, ve Yozabad, ve Eliel, ve İsmakya, ve Mahat, ve Benaya, kıral Hizkiya ile Allah evinin hükümdarı Azarya tarafından konulan memurlardı.

14. Ve İmnanın oğlu, şark kapısında kapıcı Levili Kore, RAB takdimelerini, ve en mukaddes şeyleri dağıtmak üzre, Allah için verilen gönüllü takdimeler üzerinde idi.

15. Ve onun eli altında Eden, ve Minyamin, ve Yeşua, Şemaya, Amarya, ve Şekanya, kâhinlerin şehirlerinde, takımlarına göre kardeşlerine, büyüğe ve küçüğe sadakatla dağıtmak içindiler;

16. bunlardan başkaca, neseble sayılan üç yaşında ve ondan yukarı erkeklerden, her günün işine göre, takımlarına göre vazifelerindeki hizmetleri için RAB evine girenlerin hepsine;

17. ve atalar evlerine göre neseble sayılan kâhinlere, ve vazifelerinde takımlarına göre yirmi yaşında ve ondan yukarı olan Levililere;

18. ve bütün cemaatte neseble sayılan bütün çocuklarına, karılarına, ve oğullarına, ve kızlarına dağıtırlardı; çünkü kudsiyette kendilerini sadakatla takdis ettiler.

19. Ve kendi şehirlerinin otlak kırlarında bulunan Harun oğulları kâhinler için her şehirde, kâhinler arasında bütün erkeklere, ve Levililer arasında neseble sayılanların hepsine paylarını vermek için adları ile anılan adamlar vardı.

20. Ve Hizkiya bütün Yahudada böyle yaptı; ve Allahı RABBİN indinde iyi ve doğru, ve hak olanı yaptı.

21. Ve Allah evinin hizmetinde ve şeriatte ve emirlerde Allahını aramak için başladığı her işi bütün yüreğile yaptı, ve işi iyi gitti.

BAP 30

VE Hizkiya, İsrailin Allahı RABBE fıshı yapmak için Yeruşalimde olan RABBİN evine gelsinler diye, bütün İsraile ve Yahudaya haber gönderdi, ve Efraime ve Manasseye de mektuplar yazdı.

2. Çünkü Yeruşalimde kıral ile reisleri, ve bütün cemaat, fıshı ikinci ayda yapmak için aralarında danışmışlardı.

3. Çünkü yetecek kadar kâhinler kendilerini takdis etmemiş, ve kavm Yeruşalime toplanmamış olduğundan onu o vakit yapamadılar.

4. Ve bu şey kıralın gözünde ve bütün cemaatin gözünde doğru idi.

5. Ve gelip Yeruşalimde İsrailin Allahı RABBE fısıh yapsınlar diye, Beer-şebadan Dana kadar bütün İsrailde ilân etmeğe karar verdiler; çünkü çoktan beridir yazılmış olduğu gibi yapmamışlardı.

6. Ve ulaklar kıralın ve reislerinin elinden olan mektuplarla, kıralın emrine göre bütün İsrail ve Yahudada seğirtip dediler: Ey İsrail oğulları, İbrahimin, İshakın, ve İsrailin Allahı RABBE dönün, o da Aşur kırallarının elinden kaçarak kurtulup size artakalanlara dönecektir.

7. Ve atalarının Allahı RABBE karşı hainlik eden babalarınız ve kardeşleriniz gibi olmayın, şöyle ki, gördüğünüz gibi RAB onları şaşkınlığa verdi.

8. Şimdi, babalarınız gibi sert enseli olmayın; fakat RABBE el verin, ve onun ebediyen takdis etmiş olduğu makdisine girin, ve Allahınız RABBE kulluk edin, ve kızgın öfkesi sizden dönecektir.

9. Çünkü siz RABBE dönünce, kardeşleriniz ve oğullarınız kendilerini sürgün edenlerin önünde merhamet bulurlar, ve bu diyara dönerler; çünkü Allahınız RAB lûtfeder ve çok acır, ve eğer ona dönerseniz yüzünü sizden çevirmez.

10. Ve ulaklar Efraim ve Manasse diyarında, ve Zebuluna kadar şehirden şehre geçtiler; fakat onlara güldüler, ve kendilerile eğlendiler.

11. Ancak Aşerden ve Manasseden, ve Zebulundan bazı kimseler kibirlerini kırıp Yeruşalime geldiler.

12. Yahudaya da tek yürek vermek için, kıralın ve reislerin RABBİN sözüne göre emirlerini yapmak üzre, Allahın eli onların üzerinde idi.

13. Ve ikinci ayda mayasız ekmek bayramını Yeruşalimde yapmak için, çok kavm, pek büyük bir cemaat toplandı.

14. Ve kalkıp Yeruşalimde olan mezbahları kaldırdılar, ve bütün buhur mezbahlarını kaldırdılar, ve Kidron vadisine attılar.

15. Ve ikinci ayın on dördüncü gününde fısıh kurbanını boğazladılar, ve kâhinlerle Levililer utanıp kendilerini takdis ettiler, ve RABBİN evine yakılan takdimeler getirdiler.

16. Ve usullerine göre, Allah adamı Musanın şeriatine göre durdular; kâhinler Levililerden aldıkları kanı serptiler.

17. Çünkü cemaatte kendilerini takdis etmemiş olan bir çokları vardı; bundan dolayı tahir olmıyan her adamın fısıh kuzularını boğazlamak, onları RABBE takdis etmek işi Levililerin üzerinde idi.

18. Çünkü kavmdan büyük bir cemaat, Efraim ve Manasseden, İssakar ve Zebulundan bir çokları, kendilerini tathir etmemişlerdi, fakat yazılmış olana uygun olmıyarak fıshı yediler.

19. Çünkü Hizkiya: Makdis tathirine göre tathir olunmadığı halde Allahı, RABBİ, atalarının Allahını aramak için yüreğini hazırlamış olan herkese, kerim olan RAB bağışlasın, diye onlar için dua etmişti.

20. Ve RAB Hizkiyayı işitti, ve kavma bağışladı.

21. Ve Yeruşalimde bulunan İsrail oğulları yedi gün mayasız ekmek bayramını büyük sevinçle yaptılar; ve Levililer ve kâhinler yüksek sesli musiki âletlerile her gün RABBE hamdediyorlardı.

22. Ve Hizkiya RABBİN hizmetinde anlayışları iyi olan bütün Levililerin yüreklerine söyledi. Ve selâmet kurbanları keserek, ve atalarının Allahı RABBE şükrederek bayramın yedi gününde yediler.

23. Ve bütün cemaat yedi gün daha yapmak üzre aralarında danıştılar; ve sevinçle yedi gün daha yaptılar.

24. Çünkü Yahuda kıralı Hizkiya takdim etmek için cemaate bin boğa ve yedi bin koyun verdi; ve reisler cemaate bin boğa ve on bin koyun verdiler; ve bir çok kâhinler kendilerini takdis ettiler.

25. Ve bütün Yahuda cemaati, ve kâhinler, ve Levililer, ve İsrailden gelen bütün cemaat, ve İsrail diyarından gelip Yahudada oturmuş olan misafirler sevindiler.

26. Ve Yeruşalimde büyük sevinç oldu; çünkü İsrail kıralı Davudun oğlu Süleymanın günlerinden beri Yeruşalimde bunun gibisi olmadı.

27. Ve kâhinler, Levililer, kalktılar ve kavmı mubarek kıldılar; ve sesleri işitildi, ve duaları Allahın mukaddes meskenine, göklere, çıktı.

BAP 29

HİZKİYA kıral olduğu zaman yirmi beş yaşında idi; ve Yeruşalimde yirmi dokuz yıl kırallık etti; ve anasının adı Zekaryanın kızı Abiya idi.

2. Ve atası Davudun yapmış olduğu her şeye göre RABBİN gözünde doğru olanı yaptı.

3. Kırallığının birinci yılında, birinci ayda, RAB evinin kapılarını açtı, ve onları onardı.

4. Ve kâhinlerle Levilileri içeri getirdi, ve onları şark meydanına topladı,

5. ve onlara dedi: Ey Levililer, beni dinleyin, şimdi kendinizi takdis edin, ve atalarınızın Allahı RABBİN evini takdis edin, ve mukaddes yerden pisliği çıkarın.

6. Çünkü babalarımız hainlik ettiler, ve Allahımız RABBİN gözünde kötü olanı yaptılar, ve onu bıraktılar, ve RABBİN meskeninden yüzlerini döndürdüler, ve arkalarını çevirdiler.

7. Eyvanın kapılarını da kapadılar, ve kandilleri söndürdüler, ve İsrail Allahına mukaddes yerde buhur yakmadılar, ve yakılan takdimeler arzetmediler.

8. Ve Yahuda ile Yeruşalimin üzerine RABBİN öfkesi geldi, onları horluğa, ve şaşkınlığa verdi, kendilerine ıslık çalındı, nasıl ki, gözlerinizle görüyorsunuz.

9. Ve işte, babalarımız kılıçla düştüler, ve oğullarımız, ve kızlarımızla karılarımız bu yüzden sürgündedirler.

10. Kızgın öfkesi bizden dönsün diye, şimdi İsrailin Allahı RAB ile ahit kesmeği yüreğime koydum.

11. Ey oğullarım, şimdi kaygısızlık etmeyin; çünkü RAB, kendisine hizmet edesiniz, ve buhur yakasınız diye, önünde durmak ve kendisine hizmet etmek için sizi seçti.

12. Ve Levililer, Kohatî oğullarından Amasayın oğlu Mahat, ve Azaryanın oğlu Yoel; ve Merari oğullarından Abdinin oğlu Kiş, ve Yehallelelin oğlu Azarya; ve Gerşonîlerden Zimmanın oğlu Yoah, ve Yoahın oğlu Eden;

13. ve Elitsafan oğullarından Şimri ve Yeuel; ve Asaf oğullarından, Zekarya ve Mattanya;

14. ve Heman oğullarından Yehuel ve Şimei; ve Yedutun oğullarından Şemaya ve Uzziel kalktılar.

15. Ve kardeşlerini topladılar, ve kendilerini takdis ettiler, ve RABBİN sözlerile kıralın emrine göre, RABBİN evini temizlemek için içeri girdiler.

16. Ve kâhinler, RABBİN evinin iç tarafına onu temizlemek için girdiler, ve RABBİN mabedinde buldukları bütün murdarlığı RAB evinin avlusuna çıkardılar. Ve Levililer dışarıya Kidron vadisine çıkarmak için aldılar.

17. Ve takdis etmeğe birinci ayın birinci günü başladılar, ve ayın sekizinci gününde RABBİN eyvanına geldiler; ve RABBİN evini sekiz günde takdis ettiler; ve birinci ayın on altıncı gününde bitirdiler.

18. Ve sarayın içerisine, kıral Hizkiyanın yanına girdiler, ve dediler: Bütün RAB evini, ve yakılan takdime mezbahını, ve onun bütün takımlarını, ve huzur ekmeği sofrasını, ve onun bütün takımlarını, temizledik.

19. Ve kıral Ahazın, kırallığı zamanında hainlik edip attığı bütün takımları hazırladık ve takdis ettik; ve işte, onlar RABBİN mezbahı önündedirler.

20. Ve kıral Hizkiya erken kalktı, ve şehrin reislerini toplıyıp RABBİN evine çıktı.

21. Ve kırallık için, ve makdis için, ve Yahuda için günah takdimesi olarak, yedi boğa ve yedi koç, ve yedi kuzu, ve yedi ergeç getirdiler. Ve RABBİN mezbahı üzerinde onları takdim etsinler diye Harun oğullarına, kâhinlere emretti.

22. Ve boğaları boğazladılar, ve kâhinler kanı aldılar, ve onu mezbaha serptiler; ve koçları boğazladılar, ve kanı mezbaha serptiler; ve kuzuları boğazladılar, ve kanı mezbaha serptiler.

23. Ve kıralla cemaatin önünde günah takdimesi olarak ergeçleri yaklaştırdılar, ve onların üzerine ellerini koydular;

24. ve kâhinler onları boğazladılar, ve bütün İsrail için kefaret olmak üzre mezbah üzerinde onların kanını günah takdimesi kıldılar; çünkü yakılan takdime ve günah takdimesi bütün İsrail için yapılsın diye kıral emretmişti.

25. Ve Davudun, ve kıralın Göreni Gadın, ve peygamber Natanın emrine göre Levilileri zillerle, santurlarla, ve çenklerle RAB evine koydu; çünkü bu emir peygamberleri vasıtası ile RAB tarafındandı.

26. Ve Levililer Davudun musiki âletlerile, ve kâhinler borularla durdular.

27. Ve Hizkiya yakılan takdime mezbah üzerinde arzedilsin diye emretti. Ve yakılan takdime arzına başlanınca, borularla, ve İsrail kıralı Davudun musiki âletlerile beraber RABBİN ilâhisi de başladı.

28. Ve bütün cemaat secde kıldılar, ve ilâhiciler ilâhi okudular, ve boru çalanlar çaldılar; bunun hepsi yakılan takdime bitirilinciye kadar sürdü.

29. Ve takdime işini bitirince kıral ve yanında bulunanların hepsi iğildiler ve secde kıldılar.

30. Ve kıral Hizkiya ile reisler, Davudun ve Gören Asafın sözlerile RABBE hamdetsinler diye Levililere emrettiler. Ve sevinçle hamdettiler, ve baş iğip secde kıldılar.

31. Ve Hizkiya cevap verip dedi: Şimdi, kendinizi RABBE tahsis ettiniz; yaklaşın ve RABBİN evine kurbanlar ve şükran takdimeleri getirin. Ve cemaat kurbanlar ve şükran takdimeleri getirdiler, ve yüreği istekli olanların hepsi yakılan takdimeler getirdiler.

32. Ve cemaatin getirdikleri yakılan takdimelerin sayısı yetmiş boğa, yüz koç, iki yüz kuzu idi; bunların hepsi RABBE yakılan takdime içindi.

33. Ve takdis olunan hayvanlar, altı yüz sığır, ve üç bin koyundu.

34. Ancak kâhinler az idi, ve bütün yakılan takdimeleri yüzemediler; ve iş bitirilinciye kadar ve kâhinler kendilerini takdis edinciye kadar kardeşleri Levililer onlara yardım ettiler; çünkü kendilerini takdis etmekte Levililer kâhinlerden ziyade doğru yürekli idiler.

35. Ve selamet takdimelerinin yağı, ve her yakılan takdimenin dökülen takdimelerile beraber yakılan takdimeler de çoktu. Böylece RAB evinin hizmeti sıraya kondu.

36. Ve kavm için Allahın hazırladığı şeylerden ötürü Hizkiya ile bütün kavm sevindiler; çünkü iş ansızın olmuştu.

BAP 28

AHAZ kıral olduğu zaman yirmi yaşında idi; ve Yeruşalimde on altı yıl kırallık etti; ve RABBİN gözünde doğru olanı, atası Davudun yapmış olduğu gibi, Ahaz yapmadı;

2. fakat İsrail kırallarının yollarında yürüdü, hem de Baallar için dökme putlar yaptı.

3. Ve Hinnom oğlu deresinde buhur yaktı, ve RABBİN İsrail oğulları önünden kovmuş olduğu milletlerin mekruh şeylerine göre oğullarını ateşte yaktı.

4. Ve yüksek yerlerde ve tepeler üzerinde, ve her yeşil ağacın altında kurban kesti ve buhur yaktı.

5. Bundan ötürü Allahı RAB onu Suriye kıralının eline verdi; ve onu vurdular, ve kendisinden çok esirler götürdüler, ve onları Şama getirdiler. Ve kendisi İsrail kıralının da eline verildi, ve onu büyük vurgunla vurdu.

6. Ve Remalyanın oğlu Pekah Yahudada yüz yirmi bin kişiyi bir günde öIdürdü, hepsi yiğit adamlardı; çünkü atalarının Allahı RABBİ bırakmışlardı.

7. Ve Efraimli bir yiğit, Zikri, kıralın oğlu Maaseyayı, ve kıral evinin reisi Azrikamı, ve kıraldan sonra ikinci adam olan Elkanayı öldürdü.

8. Ve İsrail oğulları kendi kardeşlerinden, kadınlar, oğullar, kızlar, iki yüz bin kişi sürdüler, hem de onlardan çok çapul malı aldılar, ve çapul malını Samiriyeye getirdiler.

9. Fakat orada RABBİN bir peygamberi vardı, adı Oded idi; ve Samiriyeye gelen ordunun karşısına çıktı, ve onlara dedi: İşte, atalarınızın Allahı RAB Yahudaya karşı kızmış olduğu için onları sizin elinize verdi, siz de göklere erişen öfke ile onları öIdürdünüz.

10. Ve şimdi Yahuda ve Yeruşalim halkını köle ve cariye olarak kendinize baş iğdirmeği düşünüyorsunuz; fakat sizin de Allahınız RABBE karşı günahlarınız yok mu?

11. Ve şimdi beni dinleyin, ve kardeşlerinizden aldığınız esirleri geri gönderin; çünkü RABBİN kızgın öfkesi üzerinizdedir.

12. Ve Efraim oğullarının başlarından olan adamlar, Yohananın oğlu Azarya, Meşillemotun oğlu Berekya, ve Şallumun oğlu Yehizkiya, ve Hadlayın oğlu Amasa, cenkten gelenlere karşı kalktılar,

13. ve onlara dediler: Sürgünleri buraya sokmıyacaksınız, çünkü yapmak istediğiniz şey suçlarımız üzerine ve günahımız üzerine bunu da katarak RABBE karşı üzerimize günah getirecektir; çünkü zaten günahımız çoktur, ve İsrail üzerine kızgın öfke var.

14. Ve silâhlı adamlar sürgünleri, ve çapul malını reislerin, ve bütün cemaatin önüne bıraktılar.

15. Ve adları geçen adamlar kalktılar, ve esirleri aldılar, ve onlardan çıplak olanların hepsini çapul malından giydirdiler; ve onlara esvap ve çarık giydirdiler, ve yedirip içirdiler, ve onlara yağ sürdüler, ve zayıf olanların hepsini eşeklere bindirdiler, ve onları Erihaya, hurmalar şehrine, kardeşlerine götürdüler; ve Samiriyeye döndüler.

16. O vakitte kıral Ahaz kendisine yardım etsinler diye Aşur kırallarına gönderdi.

17. Çünkü yine Edomîler gelip Yahudayı vurmuşlar, ve esirler götürmüşlerdi.

18. Ve Filistîler Şefelada, ve Yahudanın Cenubunda olan şehirlere akın etmişler, ve Beyt-şemeşi, ve Ayyalonu, ve Gederotu, ve Soko ile kasabalarını, ve Timna ile kasabalarını, ve Gimzo ile kasabalarını almışlardı; ve orada oturdular.

19. Çünkü İsrail kıralı Ahazın yüzünden RAB Yahudayı alçalttı; çünkü Yahudada azgınlık etmiş, ve RABBE karşı çok hainlik etmişti.

20. Ve Aşur kıralı Tilgat-pilneser ona geldi, ve onu sıkıştırdı, ve ona kuvvet vermedi.

21. Çünkü Ahaz RAB evinden, ve kıral evinden ve reislerden pay toplayıp onu Aşur kıralına verdi; fakat işine yaramadı.

22. Kıral Ahaz, işte o kıral Ahaz, sıkıntısı vaktinde RABBE karşı hainliğini artırdı.

23. Ve kendisini vurmuş olan Şam ilâhlarına kurban kesti, ve dedi: Mademki Suriye kırallarının ilâhları onlara yardım ettiler, bana yardım etsinler diye ben de onlara kurban keseceğim. Fakat onlar kendisinin ve bütün İsrailin düşmesine sebep oldular.

24. Ve Ahaz Allah evinin kaplarını topladı, ve Allah evinin kaplarını parçaladı, ve RAB evinin kapılarını kapadı; ve Yeruşalimin her köşesinde kendisi için mezbahlar yaptı.

25. Ve başka ilâhlara buhur yakmak için Yahudanın her şehrinde yüksek yerler yaptı, ve atalarının Allahı RABBİ öfkelendirdi.

26. Ve onun işlerinin geri kalanı, ve bütün yolları, ilk yolları ve son yolları, işte onlar Yahuda ve İsrail kırallarının kitabında yazılıdır.

27. Ve Ahaz ataları ile uyudu, ve onu Yeruşalimde, şehirde gömdüler; çünkü onu İsrail kırallarının kabirlerine götürmediler; ve yerine oğlu Hizkiya kıral oldu.

BAP 27

YOTAM kıral olduğu zaman yirmi beş yaşında idi; ve Yeruşalimde on altı yıl kırallık etti; ve anasının adı Tsadokun kızı Yeruşa idi.

2. Ve babası Uzziyanın yapmış olduğu her şeye göre, RABBİN gözünde doğru olanı yaptı; fakat RABBİN mabedine girmedi. Ve kavm henüz fesat işliyordu.

3. RAB evinin yukarı kapısını o yaptı, Ofel duvarı üzerine de çok şeyler yaptı.

4. Ve Yahuda dağlığında şehirler yaptı, ve ormanlarda hisarlar ve kuleler yaptı.

5. Ve Ammon oğullarının kıralına karşı cenketti, ve onları yendi. Ve Ammon oğulları kendisine o yılda yüz talant gümüş, ve on bin ölçek buğday, ve on bin ölçek arpa verdiler. İkinci ve üçüncü yıl da Ammon oğulları ona bu kadar ödediler.

6. Ve Yotam kuvvetlendi, çünkü Allahı RABBİN önünde kendi yollarını düzeltti.

7. Ve Yotamın işlerinin geri kalanı, ve bütün cenkleri, ve yolları, işte, onlar İsrail ve Yahuda kırallarının kitabında yazılıdır.

8. Kıral olduğu zaman yirmi beş yaşında idi, ve Yeruşalimde on altı yıl kırallık etti.

9. Ve Yotam ataları ile uyudu, ve onu Davud şehrinde gömdüler; ve yerine oğlu Ahaz kıral oldu.

BAP 26

VE bütün Yahuda kavmı Uzziyayı aldılar; ve kendisi on altı yaşında idi, ve babası Amatsyanın yerine onu kıral ettiler.

2. Elotu yapan odur, ve kıral ataları ile uyuduktan sonra onu tekrar Yahudanın hükmü altına getirdi.

3. Uzziya kıral olduğu zaman on altı yaşında idi; ve Yeruşalimde elli iki yıl kırallık etti; ve anası Yeruşalimden olup adı Yekilya idi.

4. Ve babası Amatsyanın yapmış olduğu her şeye göre, RABBİN gözünde doğru olanı yaptı.

5. Ve Allah bilgisinde onu terbiye eden Zekaryanın günlerinde Allahı aramağa koyuldu; ve RABBİ aradığı günlerde Allah onun işini rast getirdi.

6. Ve çıkıp Filistîlere karşı cenketti, ve Gatın duvarını, ve Yabnenin duvarını, ve Aşdodun duvarını yıktı; ve Aşdod memleketinde, ve Filistîler arasında şehirler yaptı.

7. Ve Filistîlere karşı, ve Gur-baalda oturan Araplara karşı, ve Meunîlere karşı Allah ona yardım etti.

8. Ve Ammonîler Uzziyaya hediyeler verdiler; ve Mısıra girilecek yere kadar adı yayıldı; çünkü git gide çok kuvvetli oldu.

9. Ve Uzziya Yeruşalimde köşe kapısı üzerine, ve dere kapısı üzerine, ve duvarın köşesi üzerine kuleler yaptı, ve onları pekiştirdi.

10. Ve çölde kuleler yaptı, ve çok sarnıçlar kazdı, çünkü Şefelada ve ovada çok hayvanları, ve dağlarda ve Karmelde çiftçileri ve bağcıları vardı; çünkü toprağı severdi.

11. Ve Uzziyanın cenk eden ordusu vardı; kıralın başbuğlarından Hananyanın eli altında kâtip Yeielin ve memur Maaseyanın elile yapılan yoklamaların sayısına göre bölük bölük cenge çıkarlardı.

12. Atalar evleri başlarının, cesur yiğitler sayısının topu iki bin altı yüzdü.

13. Ve onların eli altında düşmana karşı kırala yardım etmek için, üç yüz yedi bin beş yüz kişilik, büyük kuvvetle cenk eden bir ordu vardı.

14. Ve Uzziya onlara, bütün orduya, kalkanlar, ve kargılar, ve başlıklar, ve zırhlar, ve yaylar, ve sapan taşları hazırladı.

15. Ve Yeruşalimde, oklar ve büyük taşlar atmak için, kulelerin ve köşelerin üzerinde durmak üzre, hünerli adamlar tarafından icat olunan makinalar yaptı. Ve adı uzaklara kadar yayıldı; çünkü kuvvet buluncıya kadar kendisine şaşılacak surette yardım edildi.

16. Fakat kuvvet bulunca, yüreği öyle yükseldi ki, helâka erdi, ve Allahı RABBE karşı hainlik etti; çünkü buhur mezbahı üzerinde buhur yakmak için RAB mabedine girdi.

17. Ve kâhin Azarya, ve kendisile beraber RABBİN seksen kâhini, yiğit adamlar, onun ardından girdiler;

18. ve kıral Uzziyaya karşı durdular, ve ona dediler: Ey Uzziya, RABBE buhur yakmak sana değil, ancak buhur yakmak için takdis edilmiş olan Harun oğulları kâhinlere düşer; makdisten çık; çünkü hainlik ettin; ve bu iş, RAB Allahtan sana izzet getirmiyecektir.

19. Ve Uzziya öfkelendi; ve buhur yakmak için elinde buhurdan vardı; ve kâhinlerin önünde, RABBİN evinde, buhur mezbahının yanında kâhinlere karşı öfkeli iken alnında cüzam çıktı.

20. Ve başkâhin Azarya, ve bütün kâhinler ona baktılar, ve işte, o alnından cüzamlı idi, ve kendisini oradan çabuk dışarı çıkardılar; kendisi de çıkmağa acele etti, çünkü RAB onu vurmuştu.

21. Ve kıral Uzziya ölümü gününe kadar cüzamlı kaldı, ve cüzamlı olarak ayrı bir evde oturdu; çünkü RABBİN evinden kesildi; ve oğlu Yotam memleket halkına hükmederek kıral evinin üzerinde idi.

22. Ve Uzziyanın işlerinin geri kalanını, ilk işlerini de son işlerini de, Amotsun oğlu peygamber İşaya yazmıştır.

23. Ve Uzziya ataları ile uyudu, ve kıralların gömme tarlasında atalarının yanına gömdüler; çünkü: Cüzamlıdır, dediler; ve yerine oğlu Yotam kıral oldu.

BAP 25

AMATSYA kıral olduğu zaman yirmi beş yaşında idi; ve Yeruşalimde yirmi dokuz yıl kırallık etti; ve anası Yeruşalimden olup adı Yehoaddan idi.

2. Ve RABBİN gözünde doğru olanı yaptı, fakat bütün yürekle değil.

3. Ve vaki oldu ki, kendi üzerinde kırallık pekiştiği zaman, babası kıralı vurmuş olan kullarını öldürdü.

4. Fakat onların oğullarını öldürmedi; ancak şeriatte, Musanın kitabında yazılmış olduğu gibi yaptı; nasıl ki, RAB emredip demiştir: Babalar oğullar için ölmiyecekler, ve oğullar babalar için ölmiyecekler; ancak herkes kendi suçu için ölecek.

5. Ve Amatsya Yahudayı topladı, ve onları, bütün Yahudayı ve Benyamini, atalar evlerine göre, binlerin başlarına göre, ve yüzlerin başlarına göre dizdi; ve yirmi yaşında ve ondan yukarı olanları saydı, ve onları, orduya çıkan, kargı ve büyük kalkan taşıyan üç yüz bin seçme adam buldu.

6. Ve yüz talant gümüş ücretle İsrailden yüz bin cesur yiğit tuttu.

7. Fakat bir Allah adamı gelip ona dedi: Ey kıral, İsrail ordusu seninle beraber gitmesin; çünkü RAB İsraille, bütün Efraim oğulları ile beraber değildir.

8. Fakat gidersen, yiğitlik et, cenk için kuvvetli ol; düşmanın önünde Allah seni düşürecektir; çünkü Allahta yardım etmeğe ve düşürmeğe kudret vardır.

9. Ve Amatsya Allah adamına dedi: Fakat İsrail ordusuna verdiğim yüz talant için ne yapmalı? Ve Allah adamı dedi: RAB sana bundan daha çok ziyadesini verebilir.

10. Ve Amatsya onları, Efraimden kendisine gelen orduyu, yerlerine gitsinler diye ayırdı; bundan ötürü Yahudaya karşı onların öfkesi çok alevlendi, ve kızgın öfke ile yerlerine döndüler.

11. Ve Amatsya kuvvet buldu, ve kavmını götürdü, ve Tuz Deresine gitti, ve Seir oğullarından on bin kişi vurdu.

12. Ve Yahuda oğulları, diri olarak da on bin kişi sürdüler, ve onları kaya başına götürdüler, ve kaya başından aşağı attılar, ve hepsi parçalandılar.

13. Fakat kendisile beraber cenge gitmesinler diye Amatsyanın geri göndermiş olduğu ordunun adamları, Samiriyeden Beyt-horona kadar Yahuda şehirlerine baskın ettiler, ve onlardan üç bin kişi vurdular, ve çok çapul malı aldılar.

14. Ve Amatsya Edomîleri vurup geldikten sonra vaki oldu ki, Seir oğullarının ilâhlarını getirdi, ve onları kendisine ilâhlar olarak dikti, ve onların önünde iğildi, ve onlara buhur yaktı.

15. Ve Amatsyaya karşı RABBİN öfkesi alevlendi, ve ona bir peygamber gönderdi, ve o kendisine dedi: Niçin o kavmın ilâhlarını aradın? onlar kendi kavmlarını senin elinden kurtarmadılar.

16. Ve vaki oldu ki, kırala söylerken, Amatsya ona dedi: Seni kırala öğütçü mi ettik? vazgeç; niçin vurulasın? Ve peygamber vazgeçip dedi: Allahın seni helâk etmeğe karar verdiğini biliyorum, çünkü bunu ettin, ve benim öğüdümü dinlemedin.

17. Ve Yahuda kıralı Amatsya danıştı, ve Yehunun oğlu, Yehoahazın oğlu İsrail kıralı Yoaşa gönderip: Gel, yüz yüze görüşelim, dedi.

18. Ve İsrail kıralı Yoaş, Yahuda kıralı Amatsyaya gönderip dedi: Libnanda olan çalı, Libnanda olan erz ağacına gönderip: Kızını oğluma karı olarak ver, dedi; ve Libnanda olan bir kır hayvanı geçip çalıyı ayak altında çiğnedi.

19. İşte, sen Edomu vurduğunu söyliyorsun, ve övünmek için yüreğin seni yükseltiyor; şimdi evinde otur; niçin sen, Yahuda ile beraber düşesin diye belâya atılıyorsun?

20. Fakat Amatsya dinlemedi; çünkü onları düşmanlarının eline versin diye bu iş Allahtan oldu, çünkü Edom ilâhlarını aramışlardı.

21. Ve İsrail kıralı Yoaş çıktı; ve onunla Yahuda kıralı Amatsya Yahudanın Beyt-şemeş şehrinde yüz yüze görüştüler.

22. Ve Yahuda İsrailin önünde bozuldu; ve herkes kendi çadırına kaçtı.

23. Ve İsrail kıralı Yoaş Yehoahazın oğlu, Yoaşın oğlu, Yahuda kıralı Amatsyayı Beyt-şemeşte tuttu, ve onu Yeruşalime getirdi, ve Yeruşalimin duvarını Efraim kapısından köşe kapısına kadar, dört yüz arşın yıktı.

24. Ve Allah evinde, Obed-edomun elinde olan bütün altını ve gümüşü ve bütün kapları, ve kıral evinin hazinelerini, ve rehineleri aldı, ve Samiriyeye döndü.

25. Ve Yahuda kıralı Yoaşın oğlu Amatsya İsrail kıralı Yehoahazın oğlu Yoaşın ölümünden sonra on beş yıl yaşadı.

26. Ve Amatsyanın işlerinin geri kalanı, ilk işleri de son işleri de, işte, onlar Yahuda ve İsrail kırallarının kitabında yazılı değil midir?

27. Ve Amatsya RABBİN ardından saptığı vakitten başlıyarak ona karşı Yeruşalimde düzen kurdular; ve Lakişe kaçtı; fakat arkasından Lakişe gönderdiler, ve orada onu öldürdüler.

28. Ve onu atların üzerinde getirdiler, ve onu Yahuda şehrinde ataları yanında gömdüler.

BAP 24

YOAŞ kıral olduğu zaman yedi yaşında idi, ve Yeruşalimde kırk yıl kırallık etti; ve anası Beer-şebadan olup adı Tsibya idi.

2. Ve kâhin Yehoyadanın bütün günlerinde Yoaş RABBİN gözünde doğru olanı yaptı.

3. Ve Yehoyada ona iki karı aldı; ve oğullar ve kızlar babası oldu.

4. Ve bundan sonra vaki oldu ki, RAB evini yenilemeği Yoaş yüreğine koydu.

5. Ve kâhinlerle Levilileri toplıyıp onlara dedi: Yahudanın şehirlerine çıkın, ve Allahınızın evini her yıl onarmak için bütün İsrailden gümüş toplayın; ve bu işte çabuk olun. Fakat Levililer çabuk davranmadılar.

6. Ve başta olan Yehoyadayı kıral çağırdı, ve ona dedi: RABBİN kulu Musanın ve İsrail cemaatinin şehadet çadırı için koydukları vergiyi, Yahudadan ve Yeruşalimden getirsinler diye niçin Levililerden istemedin?

7. Çünkü o fena kadının, Atalyanın, oğulları Allahın evini harap etmişler, ve RAB evinin bütün mukaddes şeylerini de Baallara vermişlerdi.

8. Ve kıral emretti, ve bir sandık yapıp onu RAB evinin kapısına, dış tarafa koydular.

9. Ve Allahın kulu Musanın çölde İsrail üzerine koyduğu vergiyi, RAB için getirsinler diye Yahudada ve Yeruşalimde ilân ettiler.

10. Ve bütün reislerle bütün kavm sevindiler, ve getirdiler, ve sandık doluncıya kadar içine attılar.

11. Ve öyle vaki oldu ki, Levililer elile sandığı kıralın memurlarına getirdikleri, ve çok gümüş olduğunu gördükleri vakit, kıralın kâtibile başkâhinin memuru geldiler, ve sandığı boşalttılar, ve onu kaldırıp tekrar yerine koydular. Her gün böyle yaparlardı, ve pek çok gümüş topladılar.

12. Ve kıralla Yehoyada RAB evinin hizmet işini yapanlara onu verirlerdi; ve RAB evini yenilemek için ücretle yapıcılar ve dülgerler, ve RAB evini onarmak için demir ve tunç işçileri tuttular.

13. Ve işçiler işlediler, ve onların elinde yenilemek işi ileri gitti, ve Allahın evini evelki haline koydular, ve onu pekiştirdiler.

14. Ve bitirdikleri zaman, kıralın ve Yehoyadanın önüne artakalan gümüşü getirdiler; ve bununla RAB evi için kaplar, hizmet için ve takdimeler arzetmek için kaplar, ve kaşıklar, ve altın ve gümüş kaplar yaptılar. Ve Yehoyadanın bütün günlerinde daima RAB evinde yakılan takdimeler arzettiler.

15. Fakat Yehoyada kocadı, ve günlere doydu, ve öldü; öldüğü zaman yüz otuz yaşında idi.

16. Ve onu Davud şehrinde kıralların yanına gömdüler, çünkü İsrailde, ve Allahla evi uğrunda iyilik etmişti.

17. Ve Yehoyadanın ölümünden sonra Yahuda reisleri gelip kırala iğildiler. O zaman kıral onları dinledi.

18. Ve atalarının Allahı RABBİN evini bıraktılar, ve Aşerlere ve putlara kulluk ettiler, ve onların bu günahından ötürü Yahuda ile Yeruşalim üzerine öfke geldi.

19. Bununla beraber kendilerini RABBE döndürmek için onlara peygamberler gönderdi; ve onlara karşı şehadet ettiler, fakat kulak asmadılar.

20. Ve kâhin Yehoyadanın oğlu Zekaryanın üzerine Allahın Ruhu geldi; ve kavmın arasında yüksek bir yerde durdu, ve onlara dedi: Allah şöyle diyor: Niçin RABBİN emirlerinden öte geçiyorsunuz da işleriniz iyi gitmiyor? siz RABBİ bıraktığınız için o da sizi bıraktı.

21. Ve ona karşı düzen kurdular, ve onu kıralın emrile RAB evinin avlusunda taşlarla taşladılar.

22. Böylece kıral Yoaş Zekaryanın babası Yehoyadanın kendisine ettiği inayeti hatırına getirmedi, ve oğlunu öldürdü. Ve ölürken: RAB görsün ve arasın, dedi.

23. Ve yıl dönümünde vaki oldu ki, Suriyelilerin ordusu ona karşı çıktı; ve Yahudaya ve Yeruşalime geldiler, ve kavmın arasından bütün kavm reislerini helâk ettiler, ve onlardan alınan bütün çapul malını Şam kıralına gönderdiler.

24. Suriyelilerin ordusu az adamla geldiği halde, RAB çok büyük bir orduyu onların eline verdi; çünkü bunlar atalarının Allahı RABBİ bırakmışlardı. Böylece Yoaşa hükmü icra ettiler.

25. Ve onun yanından gittikleri zaman (çünkü onu çok hasta bıraktılar), kendi kulları, kâhin Yehoyadanın oğullarının kanından ötürü kendisine karşı düzen kurdular, ve onu yatağında öldürdüler, ve öldü; ve onu Davud şehrinde gömdüler, fakat kıralların kabirlerinde gömmediler.

26. Ve ona karşı düzen kuranlar şunlardır: Ammonî Şimeat kadının oğlu Zabad, ve Moablı Şimrit kadının oğlu Yehozabad.

27. Oğullarına, ve kendisine edilen ihtarların çokluğuna, ve Allah evinin tekrar kurulmasına gelince, işte, onlar kırallar kitabının tefsirinde yazılıdırlar. Ve yerine oğlu Amatsya kıral oldu.

BAP 23

VE yedinci yılda Yehoyada kuvvet buldu, ve yüzlerin başları, Yerohamın oğlu Azarya, ve Yehohananın oğlu İsmail, ve Obedin oğlu Azarya, ve Adayanın oğlu Maaseya, ve Zikrinin oğlu Elişafatla ahdetti.

2. Ve Yahudayı dolaştılar, ve Yahudanın bütün şehirlerinden Levilileri, ve İsrailin atalar evlerinin başlarını topladılar, ve Yeruşalime geldiler.

3. Ve bütün cemaat Allahın evinde kıralla ahdettiler. Ve onlara dedi: İşte, Davud oğulları hakkında RABBİN söylediği gibi, kıralın oğlu kırallık edecektir.

4. Yapacağınız iş şudur: Sizden, Sebt günü giren kâhinlerden ve Levililerden, üçte biri eşik kapıcıları olacak;

5. ve üçte biri kıral evinde olacak, ve üçte biri temel kapısında olacak; ve bütün kavm RAB evinin avlularında olacak.

6. Fakat kâhinlerden ve hizmet eden Levililerden başka RABBİN evine kimse girmesin; onlar girecekler, çünkü mukaddestirler; fakat bütün kavm RABBİN bekçiliğini tutacaklar.

7. Ve Levililer, her biri silâhları elinde olarak, kıralı çepçevre kuşatacaklar; ve eve giren her adam öldürülsün; ve siz kıral girdiği ve çıktığı zaman beraberinde olun.

8. Ve Levililerle bütün Yahuda kâhin Yehoyadanın emrettiği her şeye göre yaptılar; Sebt günü girenlerle Sebt günü çıkanları, her biri kendi adamlarını aldı; çünkü kâhin Yehoyada takımlara yol vermedi.

9. Ve kâhin Yehoyada yüzlerin başlarına mızrakları, ve küçük kalkanları, ve büyük kalkanları verdi; bunlar evelce kıral Davudun olup Allahın evinde idiler.

10. Ve herkesin silâhı elinde olarak, bütün kavmı, evin sağ tarafından evin sol tarafına kadar, mezbahın ve evin boyunca çepçevre kıralın yanına koydu.

11. Ve kıralın oğlunu çıkardılar, ve başına tacı koydular, ve kendisine şehadeti verdiler, ve onu kıral ettiler; ve Yehoyada ile oğulları onu meshettiler, ve: Yaşasın kıral, dediler.

12. Ve Atalya koşuşan ve kıralı alkışlıyan kavmın sesini işitince, RAB evine, kavmın yanına geldi;

13. ve baktı, ve işte, kıral girilecek yerde kendi direğinin yanında, ve reislerle boru çalanlar kıralın yanında duruyorlardı; ve memleketin bütün kavmı seviniyordu, ve borular çalıyorlardı; ilâhiciler de musiki âletleri çalıyorlardı, ve hamt terennümünü idare ediyorlardı. Ve Atalya esvabını yırtıp bağırdı: Hainlik! Hainlik!

14. Ve kâhin Yehoyada askerin başında olan yüzlerin başlarını çıkardı; ve onlara dedi: Safların arasından bu kadını çıkarın; ve onun ardınca gelen her adam kılıçla öldürülsün; çünkü kâhin: Onu RABBİN evinde öldürmeyin, demişti.

15. Ve kadına yol açtılar; ve kıral evinin atlar kapısından içeri girerken orada onu öldürdüler.

16. Ve Yehoyada, kendisi ve bütün kavmla kıral arasında, RABBİN kavmı olsunlar diye, ahit kesti.

17. Ve bütün kavm Baal evine gittiler, ve onu yıktılar, ve mezbahlarını ve putlarını parçaladılar, ve Baalın kâhini Mattanı mezbahlar önünde öldürdüler.

18. Ve Yehoyada, RAB evinin memurlarını, Davudun RAB evinde sınıflara ayırmış olduğu kâhinlerin, Levililerin, eli altına koydu; bunlar RABBİN yakılan takdimelerini, Musanın şeriatinde yazılmış olduğu gibi, Davudun tertibine göre sevinçle ve musiki ile arzetmek için idiler.

19. Ve her hangi bir suretle murdar olan kimse girmesin diye, RAB evinin kapılarına kapıcılar koydu.

20. Ve yüzlerin reislerini, ve ileri gelenleri, ve kavmın valilerini, ve memleketin bütün kavmını aldı, ve kıralı RABBİN evinden indirdi; ve yukarıki kapıdan geçip kıral evine geldiler, ve kırallık tahtı üzerine kıralı oturttular.

21. Ve memleketin bütün kavmı sevindiler, ve şehir sustu. Ve Atalyayı kılıçla öldürmüşlerdi.

BAP 22

VE Yeruşalimde oturanlar, onun yerine en küçük oğlu Ahazyayı kıral ettiler; çünkü Araplarla beraber ordugâha gelmiş olan çete bütün büyükleri öldürmüştü. Ve Yahuda kıralı Yehoramın oğlu Ahazya kıral oldu.

2. Ahazya kıral olduğu zaman kırk iki yaşında idi; ve Yeruşalimde bir yıl kırallık etti; ve anasının adı Omrinin kızı Atalya idi.

3. O da Ahab evinin yollarında yürüdü; çünkü kötülük yapmak için anası onu öğütliyordu.

4. Ve Ahab evi gibi RABBİN gözünde kötü olanı yaptı; çünkü onun helâki için babasının ölümünden sonra kendisini onlar öğütliyorlardı.

5. Onların öğüdü ile de yürüyüp, İsrail kıralı Ahabın oğlu Yehoramla beraber Suriye kıralı Hazaele karşı Ramot-gileadda cenketmeğe gitti; ve Suriyeliler Yoramı yaraladılar.

6. Ve Ramada Suriye kıralı Hazaele karşı cenkettiği zaman aldığı yaralardan iyi edilmek için Yizreele döndü. Ve Yahuda kıralı Yehoram oğlu Azarya*, Yizreelde olan Ahabın oğlu Yehoramı görmek için indi, çünkü hasta idi.

* Bu babın birinci ayetinde, Ahazya.

7. Ve Ahazyanın Yoramın yanına gelerek helâk olması Allahtandı; çünkü geldiği zaman, Ahab evini kökünden kesmek için RABBİN meshetmiş olduğu Nimşi oğlu Yehuya karşı, Yehoramla beraber çıktı.

8. Ve vaki oldu ki, Yehu Ahab evine hükmü icra ederken, Yahuda reislerini, ve Ahazyanın kardeş oğullarını Ahazyaya hizmet etmekte buldu, ve onları öldürdü.

9. Ve Ahazyayı aradı, ve onu tuttular (ve o Samiriyede gizlenmekte idi), ve onu Yehuya getirdiler, ve onu öldürdüler; ve onu gömdüler, çünkü dediler: RABBİ bütün yüreğile aramış olan Yehoşafatın oğludur. Ve Ahazyanın evinde kırallığı tutabilecek kuvvet kalmadı.

10. Ve Ahazyanın anası Atalya oğlunun öldüğünü görünce, kalktı, ve Yahuda evinin bütün kıral zürriyetini yok etti.

11. Fakat kıralın kızı Yehoşabeat, Ahazyanın oğlu Yoaşı aldı, ve kıralın öldürülen oğulları arasından onu çaldı, ve onu ve dadısını yataklar odasına koydu. Kâhin Yehoyadanın karısı, kıral Yehoramın kızı olan Yehoşabeat (çünkü o Ahazyanın kızkardeşi idi) böylece onu öldürmesin diye Atalyadan onu gizledi.

12. Ve onlarla beraber altı yıl Allahın evinde gizli kaldı; ve Atalya memleket üzerinde kıraliçalık etti.

BAP 21

VE Yehoşafat ataları ile uyudu, ve Davud şehrinde ataları yanında gömüldü; ve yerine oğlu Yehoram kıral oldu.

2. Ve onun kardeşleri, Yehoşafatın oğulları vardı: Azarya, ve Yehiel, ve Zekarya, ve Azarya, ve Mikael, ve Şefatya; bunların hepsi İsrail kıralı Yehoşafatın oğulları idiler.

3. Ve babaları onlara Yahudada duvarlı şehirlerle beraber, gümüşten ve altından ve değerli şeylerden büyük hediyeler verdi; fakat kırallığı Yehorama verdi, çünkü ilk oğuldu.

4. Ve Yehoram babasının kırallıgı üzerine çıkıp kuvvet bulunca, bütün kardeşlerini, ve İsrail reislerinden bazılarını da kılıçla öldürdü.

5. Yehoram kıral olduğu zaman otuz iki yaşında idi; ve Yeruşalimde sekiz yıl kırallık etti.

6. Ve Ahab evinin ettiği gibi o da İsrail kırallarının yolunda yürüdü; çünkü onun karısı Ahabın kızı idi; ve RABBİN gözünde kötü olanı yaptı.

7. Fakat RAB Davudla ettiği ahitten ötürü, ve bütün günler ona ve oğullarına bir çerağ vereceğini vadettiğine göre, Davud evini helâk etmek istemedi.

8. Onun günlerinde Edom ayaklanıp Yahudanın eli altından çıktı, ve birini üzerlerine kıral ettiler.

9. Ve Yehoram reisleri ile beraber, bütün cenk arabaları yanında olarak geçti; ve geceleyin kalktı, ve kendisini kuşatan Edomîleri, ve arabaların başbuğlarını vurdu.

10. Böylece Edom ayaklandı, bugüne kadar Yahudanın eli altından çıkmıştır; o vakit Libna da ayni zamanda ayaklandı, ve onun eli altından çıktı, çünkü atalarının Allahı RABBİ bırakmıştı.

11. Yahuda dağlarında da yüksek yerler yaptı, ve Yeruşalimde oturanlara zina ettirdi, ve Yahudayı da sürükledi.

12. Ve ona peygamber İlyadan şu yazı geldi: Atan Davudun Allahı RAB şöyle diyor: Mademki baban Yehoşafatın yollarında, ve Yahuda kıralı Asanın yollarında yürümedin,

13. fakat İsrail kırallarının yolunda yürüdün, ve Yahudaya ve Yeruşalimde oturanlara, Ahab evinin yaptığı gibi zina ettirdin, ve baban evinden senden daha iyi olan kardeşlerini öldürdün;

14. işte, RAB senin kavmını, ve oğullarını, ve karılarını, ve bütün malını büyük vuruşla vuracak,

15. ve hastalık yüzünden günden güne barsakların çıkıncıya kadar barsak hastalığı ile ağır hastalanacaksın.

16. Ve RAB Yehorama karşı Filistîlerin, ve Habeşlerin yan tarafında olan Arapların ruhunu uyandırdı;

17. ve Yahudaya karşı çıktılar, ve yarıp içine girdiler, ve kıralın evinde bulunan bütün malı, hem de oğullarını ve karılarını götürdüler; ve oğullarının en küçüğü Yehoahazdan* başka oğlu kalmadı.

* Yirmi ikinci bap, birinci ayette, Ahazya.

18. Ve bunun hepsi olduktan sonra RAB onu barsaklarından iyi olmaz hastalıkla vurdu.

19. Ve vaki oldu ki, vakit geçtikçe iki yılın sonunda hastalığından ötürü barsakları çıktı, ve kötü hastalıklarla öldü. Ve kavmı ataları için tütsü yaktıkları gibi onun için yakmadılar.

20. Kıral olduğu zaman otuz iki yaşında idi, ve Yeruşalimde sekiz yıl kırallık etti; ve göçmesine yazık oldu denilmedi; ve onu Davud şehrinde gömdüler, fakat kıralların kabirlerine gömmediler.

BAP 20

VE bundan sonra vaki oldu ki, Moab oğulları, ve Ammon oğulları, ve onlarla beraber Ammonîlerden* bazıları, Yehoşafata karşı cenk için geldiler.

2. Ve adamlar geldiler, ve Yehoşafata bildirip dediler: Denizin öte tarafından, Suriyeden sana karşı büyük bir kalabalık geliyor; ve işte, onlar Hatsatson-tamardadırlar (o En-gedidir).

3. Ve Yehoşafat korktu, ve RABBİ aramağa koyuldu; ve bütün Yahudada oruç ilân etti.

4. Ve Yahuda RABDEN yardım dilemek için toplandı; Yahudanın bütün şehirlerinden de RABBİ aramak için geldiler.

* Belki Meuniler olacak; yirmi altıncı bap, yedinci ayete bakın.

5. Ve Yehoşafat RABBİN evinde, yeni avlunun önünde, Yahuda ve Yeruşalim cemaatinin içinde durdu;

6. ve dedi: Ya RAB, atalarımızın Allahı, göklerde Allah olan sen değil misin? ve bütün milletlerin kırallıkları üzerine hâkim olan sen değil misin? ve kudretle ceberrut senin elindedir, ve kimse sana karşı duramaz.

7. Ey Allahımız, kavmın İsrailin önünden bu diyarda oturanları kovan, ve onu dostun İbrahimin zürriyetine ebediyen veren sen değil misin?

8. Ve orada oturdular, ve senin için orada ismine makdis yaptılar, ve dediler:

9. Eğer üzerimize belâ, kılıç, kaza, veba, veya kıtlık gelirse, bu evin önünde, ve senin önünde (çünkü senin ismin bu evdedir) duracağız, ve sıkıntımızda sana feryat edeceğiz, ve sen işiteceksin ve kurtaracaksın.

10. Ve şimdi, işte, Mısırdan gelirken İsraili aralarına girmeğe bırakmadığın, ve yanlarından sapıp helâk etmedikleri Ammon oğulları, ve Moabîler, ve Seir dağındakiler,

11. bize miras olarak verdiğin senin mülkünden bizi kovmağa gelerek, işte, karşılığını bize nasıl ödiyorlar.

12. Ey Allahımız, onlara hükmetmiyecek misin? çünkü üzerimize gelmekte olan bu büyük kalabalığa karşı kuvvetimiz yoktur; ve biz ne yapacağımızı bilmiyoruz; ancak gözlerimiz senin üzerindedir.

13. Ve bütün Yahuda, yavruları, karıları ve oğulları ile beraber RABBİN önünde durmakta idi.

14. Ve cemaatin ortasında, Asaf oğullarından, Mattanyanın oğlu, Yeielin oğlu, Benayanın oğlu, Zekaryanın oğlu Levili Yahazielin üzerine RABBİN Ruhu geldi;

15. ve dedi: Bütün Yahuda, ve Yeruşalimde oturanlar, ve sen kıral Yehoşafat, iyi dinleyin; RAB size şöyle diyor: Bu büyük kalabalığın yüzünden korkmayın ve yılgınlığa düşmeyin; çünkü cenk sizin değil, ancak Allahındır.

16. Yarın onlara karşı inin; işte, onlar Tsits yokuşundan çıkıyorlar; ve onları vadinin sonunda, Yeruel çölünün önünde bulacaksınız.

17. Bu seferde cenkedecek olan siz değilsiniz; ey Yahuda ve Yeruşalim, saf bağlıyıp durun, sizinle beraber olan RABBİN kurtarışını görün; korkmayın ve yılgınlığa düşmeyin; yarın onlara karşı çıkın; çünkü RAB sizinle beraberdir.

18. Ve Yehoşafat yüz üstü yere kapandı, ve bütün Yahuda, ve Yeruşalimde oturanlar, RABBE tapınmak için RABBİN önünde yere kapandılar.

19. Ve Kohatîler oğullarından, ve Korahîler oğullarından Levililer, İsrailin Allahı RABBE çok yüksek sesle hamdetmek için ayağa kalktılar.

20. Ve sabahlayın erken kalktılar, ve Tekoa çölüne çıktılar; ve çıktıkları zaman Yehoşafat durup dedi: Ey Yahuda, ve Yeruşalimde oturanlar, beni dinleyin; Allahınız RABBE inanın, ve emniyette olursunuz; ve onun peygamberlerine inanın, ve işleriniz iyi gider.

21. Ve kavmla danıştıktan sonra, RABBE ilâhi okuyanları koydu, ta ki, ordunun önünde çıktıkları zaman ziynetle hamdedip: RABBE şükredin, çünkü inayeti ebedîdir, desinler.

22. Ve terennümle hamde başladıkları zaman, Yahudaya gelmekte olan Ammon oğullarına, Moabîlere, ve Seir dağlılarına karşı RAB pusu kurdu; ve vuruldular.

23. Çünkü Ammon oğulları ile Moabîler Seir dağlılarını helâk edip bütün bütün yok etmek için onlara karşı kalktılar; ve Seir halkını bitirince, kendilerini helâk etmekte birbirlerine yardım ettiler.

24. Ve Yahuda, çölün bekçi kulesine varınca, o kalabalığa baktılar; ve işte, onlar yere düşmüş leşlerdi, ve kaçıp kurtulan yoktu.

25. Onların çapul malını kapışmak için Yehoşafat ile kavmı geldikleri zaman, onlar arasında pek çok mal ve leşler, ve değerli şeyler buldular, ve onları kendileri için taşıyamıyacakları kadar soydular; ve üç gündür çapul malı kapışmakta idiler, çünkü çoktu.

26. Ve dördüncü gün Beraka* deresinde toplandılar; çünkü RABBİ orada takdis ettiler; bundan ötürü o yerin adını Beraka deresi koydular, bugüne kadar öyledir.

27. Ve Yahuda ve Yeruşalimden olan adamların hepsi, Yehoşafat onların başında olarak, sevinçle Yeruşalime dönmek için geri geldiler; çünkü RAB düşmanları üzerine onlara sevinç vermişti.

28. Ve santurlarla ve çenklerle ve borularla Yeruşalime RABBİN evine geldiler.

29. Ve İsrailin düşmanlarına karşı RABBİN cenkettiğini işitince bütün memleketlerin kırallıkları üzerine Allah korkusu düştü.

30. Ve Yehoşafatın ülkesi rahata erdi; çünkü Allahı kendisine çepçevre rahat verdi.

* Bereket.

31. Ve Yehoşafat İsrail üzerinde kırallık etti; kıral olduğu zaman otuz beş yaşında idi; ve Yeruşalimde yirmi beş yıl kırallık etti. Ve anasının adı Şilhinin kızı Azuba idi.

32. Ve babası Asanın yolunda yürüdü, ve RABBİN gözünde doğru olanı yaparak ondan sapmadı.

33. Ancak yüksek yerler kaldırılmadı; ve kavm henüz yüreklerini atalarının Allahına hazırlamamışlardı.

34. Ve Yehoşafatın işlerinin geri kalanı, ilk işleri de son işleri de, işte, onlar İsrail kırallarının kitabına geçirilmiş olan Hananinin oğlu Yehunun tarihinde yazılıdır.

35. Ve ondan sonra Yahuda kıralı Yehoşafat, işinde kötü olan İsrail kıralı Ahazya ile uyuştu;

36. ve Tarşişe gitmek üzre gemiler yapmak için onunla uyuştu; ve gemileri Etsyon-geberde yaptılar.

37. Ve Mareşadan olan Dodavahunun oğlu Eliezer Yehoşafata karşı peygamberlik edip dedi: Ahazya ile uyuştuğun için RAB senin işlerini bozdu. Ve gemiler parçalandılar, ve Tarşişe gidemediler.